ธารณธาตุเป็นเรื่องสำคัญ สำหรับผู้ที่สนใจในศาสตร์อายุรเวท
มองผิวเผินเป็นเรื่องง่ายๆ ดูไม่มีอะไร แต่มีความสำคัญมากในการวิเคราะห์โรค และการวางแผนการรักษาโรค
ธารณธาตุคืออะไร?
ธารณธาตุ คือ ธาตุที่ทรงร่างกายไว้ เรียกว่า สัปตธาตุ ก็ได้ เพราะมี 7 ธาตุ ด้วยกัน
อาการปรกติของธารณธาตุ (7 Dhatus)
1. รสะธาตุ(Rasa Dhatus) ทำให้เกิดความอิ่ม ความพอใจ และความเบิกบาน และส่งเสริมการกำเนิดของโลหิต - PLASMA พลาสม่า น้ำเลือด น้ำเหลือง สารอาหาร
2. รักตะธาตุ(Rakta) คือ เลือด เป็นสิ่งเลี้ยงชีวิต ทำให้ผิวพรรณและร่างกายเป็นสุข และทำให้เกิดเนื้อ (มางสะ) - เม็ดเลือดแดง
3. มางสะธาตุ(Mamsa) ทำให้ร่างกายสมบูรณ์ และทำให้เกิดไขมันเนื้อมัน (เมทะ)
4. เมทะธาตุ(Medas) ทำให้ร่างกายเป็นมัน รักษาความอบอุ่นของร่างกาย หนุนค้ำจุนร่างกายให้มั่นคงแน่นหนา และบำรุงกระดูก (อัษถิ) - ไขมัน
5. อัษถิธาตุ(Asthi) เป็นโครงพยุงร่างกาย และทำให้เกิดไขกระดูก (มัชชะ) กระดูก
6. มัชชะธาตุ(Majja) เกิดภายในโพรงกระดูก ทำให้เกิดกำลังและความมันของร่างกาย ทำให้เกิดความรักใคร่ และน้ำอสุจิ (ศุกระ) - ไขกระดูก Bone marrow
7. ศุกระธาตุ(Shukra) ทำให้เกิดความกล้าหาญและกำลัง ทำให้เกิดความรักระหว่างเพศ และสืบพันธุ น้ำเชื้ออสุจิ // Artav(รังไข่)
ธารณธาตุคือมีลำดับไหม?
ตามภาพด้านบนจะเห็นว่ามีลำดับอยู่ มีลูกศรชี้เรียงกันมาเรื่อยๆ
เพราะธารณธาตุมีสิ่งหล่อเลี้ยงคือสารอาหาร
ถ้าจะมองก็เหมือนกับอุทริยะ(หนึ่งในพิกัดด้วยควบคุมธาตุดิน)
โดยอุทริยะจะเป็นจุดเริ่มต้นของรสะธาตุ
รสะธาตุก็ไปก่อเกิด หรือนำไปสร้าง รักตะธาตุ
และรักตะธาตุก็ไปก่อนเกิด มางสะธาตุไล่ไปเรื่อยๆ
โดยแต่ละการสร้าง มันต้องใช้เวลาด้วยในการบ่มเพาะ
1. รสะธาตุ ใช้เวลา 5 วัน
2. รักตะธาตุ ใช้เวลา 5 วัน
3. มางสะธาตุ ใช้เวลา 5 วัน
4. เมทะธาตุ ใช้เวลา 5 วัน
5. อัษถิธาตุ ใช้เวลา 5 วัน
6. มัชชะธาตุ ใช้เวลา 5 วัน
7. ศุกระธาตุ ใช้เวลา 5 วัน
ดังนั้นครบรอบสมบูรณ์ใช้เวลาทั้งหมด 35 วันเลยทีเดียว
ถ้าเข้าใจอย่างงี้แล้ว ถ้าสารอาหารไม่พอ อุทริยะไม่มีคุณภาพคุณคิดว่าอะไรจะไปก่อน หรือมีแนวโน้มสัญญาณที่จะแสดงความบกพร่องหรืออ่อนแอก่อนละ?
ธารณธาตุกับมละธาตุ
จะว่ากันให้ครบแล้ว เมื่อมีเสริมหรือมีเข้าก็ต้องมีออก
นั่นก็สัมพันธ์กับตัวคุมธาตุอีกตัวคือกรีสะไงครับ
ในทางอายุรเวทก็จะพูดถึงมละธาตุด้วย โดยแต่ละธารณะธาตุมันก็จะมีช่องทางการขับมละธาตุของมันเอง
เช่น มละธาตุของเมทะธาตุ ก็คือเหงื่อ
มละธาตุของอัษถิธาตุ ก็คือ ผมและเล็บ (มองเป็น by product นะครับ) เป็นต้น
อ้างอิง: อายุรเวทศึกษา, ขุนนิทเทสสุขกิจ
#อายุรเวท