top of page
  • Writer's pictureKampol V

อยากศึกษาศาสตร์อายุรเวทต้องเข้าใจอะไรบ้าง?

Updated: Feb 4



อย่างน้อยต้องเข้าใจแนวคิดพื้นฐานของอารยุรเวท


1. ทฤษฎีปัญจะมหาภูต: แนวคิดเกี่ยวกับธาตุทั้งห้า ( ดิน น้ำ ลม ไฟ อากาศธาตุ)

และปฏิกิริยาระหว่างธาตุในร่างกาย

องค์ประกอบเหล่านี้เป็นพื้นฐานของความเข้าใจอายุรเวทเกี่ยวกับร่างกายมนุษย์และการทำงานของมัน

เรื่องนี้คนที่เรียนแผนแพทย์ไทยจะเข้าใจได้เป็นอย่างดี


2.ทฤษฎีตรีโทษ: ได้แก่ วาตะ ปิตตะ และกผะ(เสมหะ)

สิ่งเหล่านี้คือพลังแบบไดนามิกที่ควบคุมการทำงานทางสรีรวิทยาและจิตวิทยาต่างๆ ในร่างกาย

ความไม่สมดุลในตรีโทษเหล่านี้ถือเป็นสาเหตุของโรค

ในเรื่องตรีโทษนี้ทางอายุรเวทก็มีพิกัดย่อยของแต่สมุฏฐานอีก

ซึ่งจะเป็นการแบ่งพิกัดที่แตกต่างจากทางพุทธ(หทัยวาตะ สมุนา สัตถกะ ....)

ส่วนจะมีพิกัดย่อยอะไรบ้างนั้น ถ้ามีผู้สนใจทางเพจจะนำเสนอในโพสต์หน้านะครับ


3.แนวคิดของอัคนี: อัคนีหรือไฟย่อยอาหาร

เป็นพลังสำคัญที่รับผิดชอบในการย่อยอาหารและเปลี่ยนอาหารให้เป็นสารอาหาร

อัคนี ที่สมดุลเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการรักษาสุขภาพ

อายุรเวทให้ความสำคัญมากกับไฟตัวนี้

4.แนวคิดเรื่องธารณะธาตุ: นำเสนอแนวคิดเรื่องเนื้อเยื่อร่างกาย 7 ประการ (dhatus)

ธาตุเหล่านี้ตั้งแต่พลาสมาไปจนถึงธาตุหรือเนื้อเยื่อที่เกี่ยวกับการสืบพันธ์ุ(ศุกระ)

ถูกสร้างขึ้นตามลำดับและหล่อเลี้ยงโดยกระบวนการย่อยอาหาร

5.แนวคิดของมละธาตุ :

มละหมายถึงของเสียที่เกิดขึ้นในร่างกาย

การทำความเข้าใจการกำจัดของเสียอย่างเหมาะสมเป็นส่วนสำคัญในการรักษาสุขภาพ

6.แนวคิดของช่องหรือ Channel (Srotas: Srotas เป็นช่องทางที่สารไหลเข้าสู่ร่างกาย) มีหลายช่องทางในการลำเลียงสารอาหาร ของเสีย และสารอาหาร

7.แนวคิดพลังงานพื้นฐาน โอชะ เตชะ ปราณะ: (ojas tejas prana)

ในบทแรกของ "คัมภีร์จารกะ ซึ่งถือว่าเป็นคัมภีร์หลักในศาสตร์อายุรเวท

จะวางรากฐานสำหรับการทำความเข้าใจหลักการสำคัญของอายุรเวท

รวมถึงองค์ประกอบ ตรีโทษ(วาตา ปิตตะ กผะ) ธารณะธาตุ ของเสีย(มละธาตุ)

และการมีส่วนร่วมของกระบวนการทางสรีรวิทยาต่างๆ

เป็นการกำหนดขั้นตอนสำหรับการศึกษาเชิงลึกเกี่ยวกับแนวทางแบบองค์รวมต่อสุขภาพ

และความเป็นอยู่ที่ดี

ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นเรื่องพื้นฐานที่จะต้องศึกษา ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอายุรเวท ยังมีที่ต้องศึกษาอีกมากมาย

เช่น เรื่องของสมุนไพร รสยา การวินิจฉัยโรค การเตรียมยา เป็นต้น

ถ้ามีความรู้ทางแพทย์แผนไทยแล้ว ลองมาศึกษาทางอายุรเวทจะทำให้เข้าใจมากขึ้น

สำหรับต้นกำเนิดของอายุรเวท:


เรียบเรียงโดย #หมอแผน #อิเล็กตรอโบราณ

Comments


bottom of page